06.03.2018

Trwa kontrola w Muzeum Czynu Niepodległościowego na krakowskich Oleandrach

Dom im. Józefa Piłsudskiego w Krakowie - siedziba Muzeum Czynu Niepodległościowego. 2010 r. Fot. PAP/J. Bednarczyk Dom im. Józefa Piłsudskiego w Krakowie - siedziba Muzeum Czynu Niepodległościowego. 2010 r. Fot. PAP/J. Bednarczyk

Trwa kontrola zarządzona przez ministra kultury i dziedzictwa narodowego w Muzeum Czynu Niepodległościowego na krakowskich Oleandrach. Sprawdzane są m.in. warunki przechowywania zgromadzonych w placówce zbiorów, w tym pamiątek historycznych.

W komunikacie przekazanym PAP Centrum Informacyjne Ministerstwa Kultury i Dziedzictwa Narodowego podało, że w ostatnim czasie nasiliły się wypowiedzi publiczne i wystąpienia kierowane do ministra dotyczące stanu zbiorów w Muzeum Czynu Niepodległościowego, mieszczącego się w Domu Józefa Piłsudskiego w Krakowie i dlatego wychodząc naprzeciw wystąpieniom zarówno Społecznego Komitetu Odnowy Zabytków Krakowa, jak i organizatora Muzeum - Związku Legionistów Polskich oraz osób prywatnych, minister podjął decyzję o przeprowadzeniu kontroli.

"Założeniem kontroli jest sprawdzenie stanu i warunków przechowywania zbiorów cennych dla historii i tradycji polskiej niepodległości oraz wypracowanie ewentualnych rozwiązań mających służyć lepszemu funkcjonowaniu Muzeum w przyszłości" – podało Centrum Informacyjne resortu kultury.

Kontrola jest prowadzona w oparciu o art. 8 ustawy o muzeach, zgodnie z którym minister kultury sprawuje nadzór nad muzeami.

W Muzeum Czynu Niepodległościowego gromadzone są pamiątki związane z walkami Polaków o wolność m.in. sztandary Legionów Polskich, pamiątki związane z marszałkiem Józefem Piłsudskim oraz z legionistami, pochodzące m.in. z ich darów: dokumenty, mundury, broń i dzieła sztuki.

Przed zbliżającymi się obchodami 100-lecia odzyskania przez Polskę niepodległości władze Krakowa starają się doprowadzić do zawarcia porozumienia ze Stowarzyszeniem Związek Legionistów Polskich, które umożliwiłoby przeprowadzenie generalnego remontu w Domu im. Józefa Piłsudskiego.

Gmina deklaruje podjęcie i sfinansowanie prac, a na ich czas przeniesienie zewidencjonowanych pamiątek z Muzeum Czynu Niepodległościowego do oddziału Muzeum Historycznego Miasta Krakowa przy ul. Szpitalnej oraz zwrócenie ich po zakończeniu inwestycji. Proponuje także przygotowanie scenariusza wystawy stałej, która byłaby prezentowana w Muzeum Czynu Niepodległościowego po przeprowadzeniu remontu. Do podpisania porozumienia na razie jednak nie doszło.

W zeszłym tygodniu rzecznik małopolskiej policji Sebastian Gleń informował, że krakowska policja prowadzi dochodzenie w sprawie możliwości znieważenia ludzkich szczątków, do czego miało dojść w siedzibie Związku Legionistów Polskich na krakowskich Oleandrach Zawiadomienie w tej sprawie złożył redaktor naczelny jednego z krakowskich portali informacyjnych lovekrakow.pl, który w lutym zwiedzał Muzeum Czynu Niepodległościowego. W reportażu zamieszczonym na łamach portalu opisał wskazane mu przez komendanta Związku Legionistów Polskich Krystiana Waksmundzkiego "prochy gen. Okulickiego i wicepremiera Jankowskiego" oraz "czaszkę z dołu katyńskiego". Materiały zebrane w tej sprawie zostały przekazane do prokuratury.

Dom im. Józefa Piłsudskiego, zwany także Domem Legionisty, powstał w latach 30. XX wieku na krakowskich Oleandrach, skąd w 1914 r. wyruszyła Pierwsza Kompania Kadrowa. Decyzję o jego budowie podjęli dawni legioniści na I Zjeździe Związku Legionistów Polskich w 1922 roku, którzy na ten cel przekazywali własne fundusze. Teren pod budynek przekazały władze Krakowa. Modernistyczny budynek został zaprojektowany przez prof. Adolfa Szyszko-Bohusza i Stefana Strojka. Projektu nie udało się zrealizować w całości przed wybuchem II wojny światowej.

Od początku lat 90. XX wieku Dom im. J. Piłsudskiego jest siedzibą Związku Legionistów Polskich, którego komendantem jest Krystian Waksmundzki.

Miasto Kraków od wielu lat zabiega o odzyskanie Domu, powołując się m.in. na stanowisko NSA, który uznał, że obecny ZLP nie jest prawnym kontynuatorem organizacji założonej przed wojną przez podkomendnych Józefa Piłsudskiego. W krakowskim sądzie toczą się obecnie dwa postępowania w tej sprawie.

Gmina Kraków wystąpiła z powództwem o wydanie nieruchomości; postępowanie to zostało jednak zawieszone do czasu zakończenia postępowania z wniosku Związku Legionistów Polskich o stwierdzenie nabycia prawa własności nieruchomości w drodze zasiedzenia.

O objęcie szczególnym nadzorem postępowań sądowych dotyczących Domu Legionisty na krakowskich Oleandrach apelowali w październiku ub.r. do ministra sprawiedliwości Zbigniewa Ziobry krakowscy radni. O pilne ratowanie tego cennego zabytku w związku ze zbliżająca się 100. rocznicą odzyskania niepodległości apelował również w uchwale Społeczny Komitet Odnowy Zabytków Krakowa (SKOZK), a Stała Konferencja Dyrektorów Muzeów Krakowskich apelowała o przyspieszenie działań władz samorządowych zmierzających do odzyskania budynku.(PAP)

autor: Małgorzata Wosion-Czoba

wos/hp/ agz/

Copyright

Wszelkie materiały (w szczególności depesze agencyjne, zdjęcia, grafiki, filmy) zamieszczone w niniejszym Portalu chronione są przepisami ustawy z dnia 4 lutego 1994 r. o prawie autorskim i prawach pokrewnych oraz ustawy z dnia 27 lipca 2001 r. o ochronie baz danych. Materiały te mogą być wykorzystywane wyłącznie na postawie stosownych umów licencyjnych. Jakiekolwiek ich wykorzystywanie przez użytkowników Portalu, poza przewidzianymi przez przepisy prawa wyjątkami, w szczególności dozwolonym użytkiem osobistym, bez ważnej umowy licencyjnej jest zabronione.