prezydent II RP

70 lat temu, 9 kwietnia 1953 r., zmarł Stanisław Wojciechowski, współzałożyciel PPS, działacz spółdzielczy. W 1922 r. wybrany przez Zgromadzenie Narodowe na prezydenta RP; w 1926 r. w czasie zamachu majowego zrzekł się sprawowanej funkcji, chcąc zapobiec wojnie domowej.

100 lat temu, 11 grudnia 1922 r., przed Zgromadzeniem Narodowym przysięgę złożył pierwszy prezydent RP Gabriel Narutowicz. Wybór był wielkim zaskoczeniem, objęciu przez niego urzędu towarzyszyły gwałtowne protesty. Jego kadencja została przerwana zamachem z 16 grudnia 1922 r.

100 lat temu, 9 grudnia 1922 r., Zgromadzenie Narodowe wybrało Gabriela Narutowicza na pierwszego prezydenta odrodzonej w 1918 r. Polski. Sprawował on ten urząd jedynie kilka dni – 16 grudnia został zastrzelony w stołecznej Zachęcie przez malarza Eligiusza Niewiadomskiego.

100 lat temu, 27 lipca 1922 r., Sejm przyjął ustawę o Zgromadzeniu Narodowym. W latach międzywojennych wybierało ono prezydenta na siedmioletnią kadencję. Konstytucja kwietniowa z 1935 r. zastąpiła Zgromadzenie Narodowe Zgromadzeniem Elektorów.

Przejazdem sześciu zabytkowych samochodów z Zamku Królewskiego do Belwederu i z powrotem rozpoczęła się w sobotę wystawa „Zamkowa Kolumna Samochodowa Prezydentów Rzeczpospolitej Polskiej 1922–1939” na Zamku Królewskim w Warszawie.

W sobotę, 4 czerwca, kolumna sześciu historycznych aut, którymi wożeni byli w okresie międzywojennym prezydenci RP, przejedzie w uroczystej paradzie spod Zamku Królewskiego w stronę Belwederu. Pojazdy będzie można także podziwiać na Dziedzińcu Wielkim Zamku Królewskiego.

14 stycznia 2019 r. tłumy warszawiaków zebrały się pod Pałacem Kultury, by oddać hołd zamordowanemu prezydentowi Gdańska Pawłowi Adamowiczowi. Stamtąd manifestacja udała się pod budynek „Zachęty”. Dlaczego?

Wspomnienia z roku 1919 są dla historyków fenomenalne, ponieważ przedstawiają konflikty polityczne tego okresu i poglądy Wojciechowskiego na wiele spraw. Jako minister spraw wewnętrznych był wówczas istotną postacią – mówi PAP dr Jerzy Łazor, redaktor wspomnień Stanisława Wojciechowskiego, wydanych przez Muzeum Historii Polski i nagrodzonych w konkursie Książka Historyczna Roku.

25 lat temu sprowadzone ze Szwajcarii prochy prezydenta Ignacego Mościckiego i jego małżonki zostały złożone w krypcie archikatedry warszawskiej. Mościcki – prezydent RP w latach 1926–1939 – jako głowa państwa realizował linię polityczną Piłsudskiego. „Nie był politykiem w znaczeniu charakterologicznym. Nigdy nie patrzył na sprawy kraju w sposób całościowy, głównie interesowały go kwestie gospodarcze, i to traktowane bardzo technicznie” – mówił PAP prof. Andrzej Chojnowski.

20 grudnia 1922 r., cztery dni po zabójstwie prezydenta Gabriela Narutowicza, Zgromadzenie Narodowe wybrało na prezydenta RP Stanisława Wojciechowskiego. Sprawował on urząd przez prawie 4 lata; 14 maja 1926 r. zrzekł się go w wyniku zamachu majowego.