budowa niepodległego państwa polskiego

Czołowi politycy polscy tamtych czasów zdawali sobie sprawę z kosztów konfliktu wewnętrznego i dlatego ograniczali jego skalę. O skutecznym odrodzeniu państwa zdecydowała jedność władzy – mówi PAP prof. Krzysztof Kawalec, historyk z Uniwersytetu Wrocławskiego oraz Instytutu Pamięci Narodowej. Posunięcia Dmowskiego i Piłsudskiego stworzyły warunki do budowy struktur państwa – dodaje.

Proces kształtowania się polskiej państwowości był rozpisany na kilka lat. Rozpoczął się jesienią 1918 i trwał do marca 1921 r. – mówi PAP historyk prof. Andrzej Chwalba.

150 lat temu, 13 stycznia 1870 r., w Trzemesznie k. Gniezna urodził się Jędrzej Moraczewski, działacz socjalistyczny, pierwszy premier niepodległej Polski. Jego główną zasługą jest zapobieżenie anarchii i ustalenie ogólnych ram funkcjonowania odrodzonego państwa. Wiele wprowadzanych przez niego zmian miało charakter niemal rewolucyjny, jak wprowadzenie praw pracowniczych i ordynacji wyborczej.

100 lat temu, 13 grudnia 1919 r., został powołany rząd Leopolda Skulskiego. Był to pierwszy w II RP gabinet posiadający szerokie zaplecze parlamentarne. Okres jego urzędowania zdominowały sprawy wschodnie oraz działania na rzecz unifikacji gospodarczej i prawnej młodego państwa.

145 lat temu, 8 kwietnia 1874 r., w Mieszkowie koło Jarocina urodził się Stanisław Taczak, pierwszy dowódca Powstania Wielkopolskiego, którym kierował od 28 grudnia 1918 do 15 stycznia 1919 r.

Poczta Polska wyemitowała okolicznościowe znaczki z okazji 100-lecia Sejmu Ustawodawczego, Najwyższej Izby Kontroli, archiwów państwowych, Polskiego Czerwonego Krzyża, ordynariatu polowego oraz służby więziennej – informuje narodowy operator pocztowy.

100 lat temu, 27 grudnia 1918 r., wybuchło Powstanie Wielkopolskie. Zaczęło się od chaotycznej strzelaniny, przerodziło w regularną walkę dwóch narodowości, a zakończyło zaimprowizowanym przemówieniem Romana Dmowskiego.

W polskiej tradycji święta religijne są nierozerwalnie związane z tradycjami patriotycznymi. W najtrudniejszych latach były okazją do demonstrowania uczuć narodowych oraz prowadzenia długich rodzinnych rozmów o Polsce – jej historii i przyszłości.

Środowiska polityczne od początku XX wieku głoszące program militarnej walki o polskie państwo, stworzyły zalążki polskich sił zbrojnych. Dzięki temu nurtowi myśli i praktyki politycznej deklaracje polskiej niepodległości nie pozostały na papierze - mówi PAP prof. Piotr Tadeusz Kwiatkowski, socjolog z Uniwersytetu SWPS. Na 100-lecie niepodległości Dzieje.pl skierowały trzy jednakowe pytania do historyków i filologów badających historię i kulturę XIX i XX w. oraz do szefów instytucji dziedzictwa narodowego

Polska tradycja intelektualno-kulturowa była spójna mimo regionalnych odrębności – mówi PAP prof. Grzegorz Nowik, historyk z PAN. Na 100-lecie niepodległości Dzieje.pl skierowały trzy jednakowe pytania do historyków i filologów badających historię i kulturę XIX i XX w. oraz do szefów instytucji dziedzictwa narodowego.