Nowa animacja IPN „Niezwyciężeni. Czas próby” o trudzie budowania Polski po 1918 r.

Premierę polskiej wersji animacji "Niezwyciężeni. Czas próby", nad którą przez sześć miesięcy pracował 50-osobowy zespół grafików, zaplanowano m.in. na kanale IPN na You Tube o godz. 12; wersja anglojęzyczna będzie dostępna dla widzów od godz. 15.

"Dla Polski nadszedł czas próby. Na wschodzie po ciężkich walkach odzyskujemy Lwów, na zachodzie w Poznaniu przyjazd Paderewskiego roznieca iskrę wolności, w powstaniu wielkopolskim pokonujemy niemieckich zaborców" - to pierwsze słowa, które otwierają kilkuminutową animację IPN.

"Dzieje naszych przodków w walce o granice i budowanie niepodległej Rzeczypospolitej po porozbiorowej niewoli są wyjątkowymi elementami polskiej historii XX wieku. Pamiętajmy, że pierwsze lata po 1918 roku, czyli po odzyskaniu niepodległości i zaciętej obronie Lwowa, a później poprzez wojnę z bolszewicką Rosją i poprzez tworzenie pierwszych instytucji wolnej Polski były kluczowe dla młodego państwa polskiego" - powiedział PAP prezes IPN Jarosław Szarek.

Prezes IPN podkreślił też, że jedną z najbardziej wymownych scen w przygotowanym przez IPN filmie jest moment, gdy jeden z jego bohaterów odwiesza mundur po walkach w obronie Polski i zasiada przy stole kreślarskim, by już budować fundamenty polskiego państwa. "Mam nadzieję, że film, który przygotowany jest w atrakcyjny i nowoczesny sposób, obejrzą młodzi Polacy" - mówił PAP Szarek. Zwrócił przy tym uwagę, że premiera animacji IPN przypada w 100-lecie podpisania Traktatu Wersalskiego - najważniejszego z traktatów kończących I wojnę światową między zwycięskimi państwami Ententy a Niemcami. Jednym z jego postanowień było przyznanie Polsce większości ziem zaboru pruskiego oraz przeprowadzenie plebiscytów na Warmii, Mazurach i Górnym Śląsku.

Animacja "Niezwyciężeni. Czas próby", którego pomysłodawcą jest IPN, zaś twórcą studio Tengent, to prequel filmu opublikowanego przez Instytut w 2017 r. Przedstawia walkę Polaków o niepodległość w latach 1914-21 i trud odbudowy państwa polskiego w latach późniejszych. W swojej formie artystycznej nawiązuje do animacji sprzed dwóch lat, która odniosła sukces w mediach społecznościowych - obecnie ma prawie 4 mln wyświetleń na kanale IPN na You Tube. Produkcja ta przedstawiała heroiczną walkę Polaków o odzyskanie wolności w latach 1939-89; "Czas próby" zaś przedstawia lata wcześniejsze.

"To opowieść o niezłomnej walce, poświęceniu, nadziei i marzeniach. Twórcy filmu pokazują wysiłek pokolenia Polaków, którzy niezłomnie walczyli o odzyskanie niepodległości, a w czasie pokoju ogromnym nakładem budowali wolną ojczyznę często odnosząc przy tym sukcesy na skalę światową. Film stara się przekazać, że Polska przed wybuchem II wojny światowej była prężnie rozwijającym się państwem gotowym stawić czoła największym wyzwaniom historii" - podał IPN.

Dyrektor Biura Edukacji Narodowej IPN Adam Hlebowicz podkreślił, że druga część "Niezwyciężonych" wpisuje się w projekt Instytutu przedstawiania najważniejszych epizodów historii Polski, który ma być atrakcyjny nie tylko dla młodego pokolenia, ale i odbiorcy zagranicznego. "Wydarzenia pokazane w naszej animacji rozgrywają się w okresie 1918-39, a więc poprzedzają te, ukazane w filmie z 2017 r. Są jednak elementy łączące te dwie części zarówno merytorycznie, jak artystycznie, ale niech to będzie niespodzianką dla naszych widzów" - tłumaczył Hlebowicz.

"Druga część +Niezwyciężonych+ operuje tym samym stylem plastycznym co pierwszy film, ale rozgrywa się na innych emocjach: pozytywnych i ciepłych. Bohaterowie filmu przechodzą przez kolejne wydarzenia walcząc, decydując w wyborach i projektując przyszłość odrodzonej Polski. Wychodzimy poza aspekty militarne, by ukazać zwykłe życie naszych bohaterów" – dodał Krzysztof Noworyta, który jest współautorem scenariusza i producentem filmu ze studia Tengent.

Z kolei Rafał Pękała, również współautor scenariusza animacji, który koordynował jej powstanie z ramienia IPN, podkreślił, że Instytutowi zależało przede wszystkim na chęci ukazania złożoności i dynamiki lat 1918-39. "Dziś nie zdajemy sobie sprawy jak wielkim wysiłkiem było odzyskanie niepodległości, a jak jeszcze większym jej utrzymanie i budowanie niepodległego państwa po ponad 100-letniej, wyniszczającej polityce zaborców" - powiedział Pękała.

"Film ma pokazać wysiłek całego pokolenia pracującego dla +Niepodległej+" - zaznaczył. Zapowiedział też, że w animacji znajdą się np. postaci znane z podręczników historii Polski. "W filmie ukazujemy wielowymiarowość tych działań. Każda scena i kadr jest gotowym materiałem edukacyjnym pełnym symboli, odniesień i znaczeń, zachęcamy do samodzielnego zgłębiania tej historii" – powiedział koordynator projektu.

Instytut Pamięci Narodowej od kilku lat, za pośrednictwem filmów animowanych, pokazuje i wyjaśnia złożoność polskiej historii, również obcokrajowcom; do najbardziej znanych jego produkcji należą m.in. "Niezwyciężeni" (2017) i "Gra o Niepodległą" (2018). Docelowo nowa animacja "Niezwyciężeni. Czas próby" będzie dostępna w kolejnych wersjach językowych: włoskiej, francuskiej, hiszpańskiej, hebrajskiej, chińskiej, rosyjskiej i niemieckiej.

Norbert Nowotnik (PAP)

nno/ agz/