Rozpoczęła się konferencja „Walka o granice II Rzeczypospolitej”
O procesie kształtowania się granic II Rzeczypospolitej rozmawiają w Bełchatowie (Łódzkie) naukowcy z różnych ośrodków naukowych w kraju. Próbują oni odpowiedzieć m.in. na pytanie - czy walka o kształt granic zakończyła się sukcesem?
Dwudniową konferencję "Walka o granice II Rzeczypospolitej", zorganizował łódzki oddział Instytutu Pamięci Narodowej. Do jej uczestników list przesłał m.in. marszałek Sejmu Marek Kuchciński. Pismo odczytał we wtorek dyrektor IPN w Łodzi Dariusz Rogut.
W liście marszałek podkreślił, że bełchatowska konferencja jest niezwykle ważna, bo wielu Polaków odzyskanie niepodległości przez nasz kraj postrzega w kontekście jednodniowego aktu. Tymczasem - jak napisał marszałek - na odbudowę polskiej państwowości składa się wysiłek całego narodu.
Zwrócił uwagę, że mężowie stanu podejmowali dyplomatyczne działania na arenie międzynarodowej szukając wśród możnych wielkich sojuszników dla sprawy polskiej. Z kolei żołnierze, którzy walczyli pod znakiem orła białego na frontach I wojny światowej nie złożyli broni w zmaganiach o przywrócenie dawnej granicy Rzeczpospolitej.
"Były to walki o każdy skrawek ziemi niegdyś zagarnięty przez zaborców. W historii zmagań o granice II Rzeczypospolitej nie brakuje wzorów męstwa i oddania ojczyźnie" – podkreślił Kuchciński.
List do uczestników konferencji skierował również marszałek województwa łódzkiego Grzegorz Schreiber. Według niego "bohaterom tamtych lat należy się największy szacunek, bo wciąż za mało mówimy o sprawie granic II Rzeczypospolitej, która po 123 latach odzyskała niepodległość, ale w pakiecie nie otrzymała przestrzeni".
Zwrócił uwagę, że Polska granice musiała wywalczyć, a walka miała różne formy. Nie zawsze miały one charakter pokojowych negocjacji. Często była to walka przelana krwią.
W podobnym tonie wypowiedział się w rozmowie z PAP historyk prof. Przemysław Waingertner z Uniwersytetu Łódzkiego. Jego zdaniem, o ile odzyskanie przez Polskę niepodległości było kwestią wydarzeń o charakterze geopolitycznym, m.in. I wojna światowa czy upadek trzech zaborców, o tyle kształt państwa polskiego i to jakie miał granice, to w większym stopniu było wynikiem większej aktywności Polaków.
Jak mówił, gdyby więcej zależało od mocarstw sprzymierzonych a nie od samych Polaków, to z pewnością to państwo byłoby mniejsze obszarowo. Przypomniał, że znaczną część terenów, które weszły skład II Rzeczypospolitej wywalczyli Polacy sami, np. w powstaniach śląskich i wielkopolskim.
Z kolei prof. Janusz Faryś z Akademii im. Jakuba z Paradyża w Gorzowie Wielkopolskim, zwrócił uwagę, że granice II Rzeczypospolitej mogły wyglądać inaczej, zwłaszcza na wschodzie kraju, bo na zachodzie - jego zdaniem - delegacja polska osiągnęła wszystko co możliwe.
Profesor uważa, że na konferencji pokojowej w Rydze można było nieco wschodnie granice naszego kraju przesunąć jeszcze dalej, ale delegacja polska tego nie chciała. Według niego, był to rezultat sporu dwóch orientacji politycznych – federalistów i inkorporacjonalistów – personalnie Józefa Piłsudskiego i Romana Dmowskiego.
Dr. Sebastian Pilarski (IPN Łódź) uważa, że kształtowanie się granic II Rzeczypospolitej to jeden z trudniejszych procesów w naszej historii, który przebiegał przez kilka lat.
W trakcie bełchatowskiej konferencji naukowcy rozmawiać mają m.in. o geopolitycznych uwarunkowaniach budowy państwa w latach 1918-19, pierwszej odsłonie dyplomatycznej batalii o granice Polski na forum paryskiej konferencji pokojowej w 1919 roku, operacji wileńskiej w kwietniu 1919 roku, problemie Wilna i Wileńszczyzny w stosunkach polsko-litewskich w latach 1920-22. (PAP)
autor: Jacek Walczak
jaw/ pat/
Copyright
Wszelkie materiały (w szczególności depesze agencyjne, zdjęcia, grafiki, filmy) zamieszczone w niniejszym Portalu chronione są przepisami ustawy z dnia 4 lutego 1994 r. o prawie autorskim i prawach pokrewnych oraz ustawy z dnia 27 lipca 2001 r. o ochronie baz danych. Materiały te mogą być wykorzystywane wyłącznie na postawie stosownych umów licencyjnych. Jakiekolwiek ich wykorzystywanie przez użytkowników Portalu, poza przewidzianymi przez przepisy prawa wyjątkami, w szczególności dozwolonym użytkiem osobistym, bez ważnej umowy licencyjnej jest zabronione.
