Świętokrzyskie: obchody setnej rocznicy odzyskania przez Polskę niepodległości 

Niemal w każdej gminie w niedzielę odbędą się oficjalne uroczystości, związane z obchodami Święta Niepodległości, w setną rocznicę jej odzyskania przez Polskę. Będą im towarzyszyły liczne imprezy kulturalne, spotkania i happeningi, organizowane dla uczczenia tego wyjątkowego jubileuszu.

Dla mieszkańców Opatowa 11 listopada jest podwójnym świętem: poza uroczystościami historycznej rocznicy, odbywa się tu odpust parafialny, w związku z dniem patrona miasta i romańskiej kolegiaty – świętego Marcina.

W związku z tymi uroczystościami, za darmo będzie można zwiedzać część Podziemnej Trasy Turystycznej - utworzonej z dawnych kupieckich piwnic - biegnącej pod starówką. Powiatowe Centrum Kultury, Turystyki i Rekreacji przygotowało tam kilka wystaw, nawiązujących do setnej rocznicy odzyskania przez Polskę niepodległości. To m. in. prezentacja bagnetów, używanych w latach 1914-1920 przez Polaków walczących o niepodległość i w obronie granic odrodzonej Rzeczpospolitej, rzeźb Zygmunta Niewiadomskiego na ekspozycji "Józef Piłsudski i Beliniacy", wystawa pokazująca dorobek kulturowy i przemysłowy II Rzeczpospolitej.

Jak powiedział PAP dyrektor centrum Mariusz Szwajkowski, zwiedzający niepodległościowe ekspozycje będą mogli skosztować potraw z gęsiny, przygotowanych przez lokalne restauracje, m. in. pierogów, rosołu, żołądków. To nawiązanie do tradycji jedzenia gęsiny w dniu imienin świętego Marcina, w wielu krajach Europy - także w dawnej Polsce. "Przy okazji Święta Niepodległości nawiązujemy do postaci Świętego Marcina i gęsi - regionalnego produktu" - zaznaczył Szwajkowski.

Fani polskiego lotnictwa mogą w niedzielę świętować w podkieleckiej Kowali (gmina Sitkówka-Nowiny), gdzie specjalne atrakcje z okazji narodowego święta przygotował na modelarskim lotnisku Klub Modelarstwa Sportowego z Kielc. Zaplanowano uroczyste wciągniecie flagi RP na maszt i wspólne - w ramach ogólnopolskiej akcji – śpiewanie hymnu. Jeśli dopisze pogoda, będzie można podziwiać loty modeli samolotów - legendarnych polskich konstrukcji.

Jak powiedział PAP pomysłodawca utworzenia stowarzyszenia Piotr Gołacki, będzie to m.in. model samolotu RWD-5 bis. "To jedyny samolot w tej klasie, w tej wadze, którym przeleciano przez Atlantyk. Zrobił to kapitan Stanisław Skarżyński, niemal równo 85 lat temu. Leciał z Afryki do Brazylii w Ameryce Południowej, przygotowując się od tego bardzo mocno od strony technicznej, kondycyjnej, logistycznej. To była bardzo precyzyjnie przygotowana operacja (…) A samolot, jeden z najlepszych na świecie w tamtym czasie, w całości skonstruowali pasjonaci - trzej przyjaciele - w założonej przez siebie prywatnej firmie w Warszawie" – opisywał Gołacki.

Będzie można obejrzeć także model pierwszego polskiego myśliwca, skonstruowanego na początku lat 30. - PZL P.11 czy model samolotu odrzutowego o napędzie elektrycznym, w malowaniu Polskich Linii Lotniczych LOT.

Wyjątkowo zapowiadają się uroczystości w Ożarowie. Tutejsze władze samorządowe przypominają, że w czasie I wojny światowej teren gminy znajdował się na szlaku legionów Józefa Piłsudskiego. W pobliskich Jakubowicach w październiku 1914 r. doszło do pierwszych nominacji oficerskich nadanych przez Piłsudskiego żołnierzom 1. Pułku Piechoty Legionów Polskich. Cztery lata temu na skwerze ożarowskiego rynku – Placu Wolności – z okazji setnej rocznicy tego wydarzenia odsłonięto Pomnik Niepodległościowy. Z kolei w samych Jakubowicach niedawno odsłonięto popiersie marszałka.

Po oficjalnych uroczystościach w niedzielę na ożarowskim rynku, zostanie wykonane zbiorowe zdjęcie wszystkich zgromadzonych na głównym placu miasta. Jak powiedział PAP sekretarz gminy Tomasz Sobieraj, fotografia ta razem z innymi materiałami dokumentującymi różne wydarzania upamiętniające stulecie niepodległości – odbywają się w gminie przez cały rok - będzie umieszczona w specjalnej kapsule. "Za rok, w związku z obchodami 450. rocznicy lokacji miasta, kapsuła zostanie złożona przy pomniku. Wśród dokumentów znajdzie się także kopia nadania w 1935 roku honorowego obywatelstwa marszałkowi Piłsudskiemu" – dodał.

Z kolei w Ostrowcu Świętokrzyskim, w Parku Miejskim im. marszałka Józefa Piłsudskiego, w związku ze świętem zostanie odsłonięty Maszt Niepodległości. Autorem projektu budowli jest profesor Akademii Sztuk Pięknych w Krakowie Czesław Dźwigaj. U podstawy monumentu, zamieszczono m. in. fragment tekstu preambuły Konstytucji 3 Maja. Wysoką na 10 metrów iglicę wieńczy rzeźba orła. Wieczorem, w Miejskim Centrum Kultury będzie można obejrzeć spektakl "Ostrowiec Świętokrzyski dla Niepodległej" – widowisko "100 lat w 100 minut", w którym wystąpią przedstawiciele różnych grup społecznych i zawodowych miasta.

Jednym z ciekawszych wydarzeń jakie na 100-lecie niepodległości Polski zaplanowano w Sandomierzu, jest "Żywa wystawa obrazów alegorii Ojczyzny", którą w niedzielę będzie można obejrzeć w Sali Rycerskiej Zamku - w Muzeum Okręgowym.

W postaci z obrazów m. in. Artura Grottgera i Jacka Malczewskiego wcielą się uczniowie sandomierskich szkół średnich, którzy brali udział w konkursie, na opracowanie instalacji przestrzennych, odwzorowujące dzieła polskiego malarstwa o tematyce patriotycznej i narodowej. "Mogły to być obrazy z muzyką w tle, z prezentowaną słowną opowieścią" – opisywała w rozmowie z PAP współkoordynatorka projektu, Aleksandra Pawłowska-Mazur.

W Sandomierzu uroczyste obchody setnej rocznicy odzyskania przez Polskę niepodległości potrwają trzy dni – zaczną się już w piątek. To nawiązanie do 1918 roku, kiedy to Rada Miasta Sandomierza na tekst orędzia Rady Regencyjnej o proklamowaniu powstania niepodległego państwa polskiego, ogłosiła trzy dni świętowania. W sobotę na terenie tutejszej jednostki wojskowej posadzony zostanie dąb im. Józefa Piłsudskiego - z sadzonki pochodzącej z Zułowa, miejsca urodzin marszałka. (PAP)

autor: Katarzyna Bańcer

ban/ agz/