Armia Hallera

Uroczystości związane ze stuleciem odzyskania niepodległości przez Polskę odbyły się w sobotę w Chivasso i Ivrei w Piemoncie na północy Włoch. Oba te miasta w szczególny sposób zapisały się w historii starań o odrodzenie państwa polskiego.

100 lat temu, 4 października 1918 r., gen. Józef Haller został mianowany naczelnym wodzem Armii Polskiej we Francji. W pamięci historycznej gen. Haller zapisał się przede wszystkim dzięki słynnym zaślubinom Polski z morzem.

Generał Józef Haller był postacią pomnikową dla odzyskania niepodległości, był żołnierzem z powołania i przekonania - mówił w niedzielę prezydent Andrzej Duda podczas uroczystości odsłonięcia popiersia gen. Józefa Hallera w Jurczycach (woj. małopolskie).

Muzeum Polskiej Techniki Wojskowej odnalazło oryginalny silnik do Renault FT - najstarszego czołgu, jaki służył w polskiej armii. "Mieszkaniec Warszawy zadzwonił mówiąc, że ma taki silnik w piwnicy" - powiedział PAP kierownik muzeum Mirosław Zientarzewski.

Niepodległości mogłoby dziś nie być, gdyby nie wysiłek gen. Hallera i ochotników z jego armii - powiedział wiceminister obrony narodowej Michał Dworczyk, podczas piątkowej inauguracji wystawy "Błękitna Armia. Dla Ciebie Polsko i Twojej chwały".

O "Błękitnej Armii Hallera we Francji” opowiada 29 dużych fotografii, wyeksponowanych na krakowskich Plantach, obok teatru im. Juliusza Słowackiego. Organizatorami wystawy, czynnej od 17 października do 15 listopada są Ambasada Francji w Polsce i Instytut Francuski w Krakowie.

Wielka historia składa się z losów zwyczajnych ludzi i dramatów determinujących ich życie. Zadaniem historyka jest odnalezienie drobnych, często zupełnie zapomnianych świadectw dawnych czasów. Gdy 28 czerwca 1914 r. w Sarajewie dziewiętnastoletni chorowity gimnazjalista Gavrilo Princip zastrzelił arcyksięcia Franciszka Ferdynanda i jego małżonkę nikt nie mógł przypuszczać, że ich śmierć wpłynie na życie wielu milionów ludzi i zapoczątkuje nową epokę w dziejach Europy.

4 czerwca 1917 r. prezydent Francji Raymond Poincare podpisał dekret o utworzeniu Armii Polskiej we Francji, którą od października następnego roku dowodził gen. Józef Haller. W 1919 r. 70 tys. Armia Hallera – zwana od koloru mundurów Błękitną Armią - powróciła do Polski, gdzie weszła do struktur odradzającego się Wojska Polskiego.