parlamentaryzm II RP

100 lat temu, 9 grudnia 1922 r., Zgromadzenie Narodowe wybrało Gabriela Narutowicza na pierwszego prezydenta odrodzonej w 1918 r. Polski. Sprawował on ten urząd jedynie kilka dni – 16 grudnia został zastrzelony w stołecznej Zachęcie przez malarza Eligiusza Niewiadomskiego.

100 lat temu, 28 listopada 1922 r., w gmachu przy ul. Wiejskiej w Warszawie odbyło się pierwsze posiedzenie Senatu. Otwierając uroczyste zgromadzenie, Naczelnik Państwa Józef Piłsudski powiedział, że izba wyższa powinna być rzecznikiem „rozsądku, rozwagi i miary”.

100 lat temu, 26 stycznia 1919 r., o ósmej rano rozpoczęły się pierwsze w polskiej historii powszechne wybory parlamentarne. Ich stawką był nie tylko ustrój odrodzonej Polski, lecz i pozycja państwa na arenie międzynarodowej. Głosowanie poprzedziła zacięta kampania wyborcza.

90 lat temu, 27 czerwca 1928 r., Józef Piłsudski złożył dymisję ze stanowiska premiera. Kilkunastomiesięczny okres sprawowania przez niego tej funkcji jest jednym z najmniej pamiętanych w jego biografii politycznej. Miał on jednak duże znaczenie dla budowy systemu rządów sanacji.

To Józef Piłsudski, rezygnując dobrowolnie z pozycji dyktatora i powołując rząd, wprowadził w niepodległej Polsce parlamentaryzm - mówił Zbigniew Girzyński podczas wtorkowej dyskusji w IPN. Piłsudski nigdy nie był demokratą, to trzeba jasno sobie powiedzieć - replikował Paweł Skibiński.

Są ludzie, którzy starają się zapomnieć o zamordowaniu Narutowicza. Polska prawica nigdy nie dokonała rozrachunku z tym wydarzeniem. Zrobiła właśnie to, co najprostsze – złożyła winę na szaleńca - mówi prof. Tomasz Nałęcz z Akademii Humanistycznej w Pułtusku. 95 lat temu, 16 grudnia 1922 r., w warszawskiej Zachęcie zamordowany został pierwszy prezydent RP.

16 grudnia 1922 r. Eligiusz Niewiadomski, malarz, ideowo zwiazany z endecją, zastrzelił zwiedzającego wystawę w stołecznej Zachęcie prezydenta Gabriela Narutowicza. Dwa tygodnie później zamachowca skazano na karę śmierci, a następnie rozstrzelano.

Wydarzenia z grudnia 1922 r. w dużej mierze przyczyniły się do załamania systemu demokracji parlamentarnej w II Rzeczpospolitej - mówi prof. Krzysztof Kawalec z Uniwersytetu Wrocławskiego, dyrektor Oddziału IPN we Wrocławiu. 95 lat temu, 16 grudnia 1922 r, w warszawskiej Zachęcie zamordowany został pierwszy prezydent RP Gabriel Narutowicz.

Są ludzie, którzy starają się zapomnieć o zamordowaniu Narutowicza. Polska prawica nigdy nie dokonała rozrachunku z tym wydarzeniem. Zrobiła właśnie to, co najprostsze – złożyła winę na szaleńca - mówi prof. Tomasz Nałęcz z Akademii Humanistycznej w Pułtusku. 95 lat temu, 16 grudnia 1922 r., w warszawskiej Zachęcie zamordowany został pierwszy prezydent RP.