Artykuły

100 lat temu, 20 czerwca 1922 r., do Katowic wkroczyły oddziały Wojska Polskiego. W ten sposób rozpoczął się proces przejmowania terytoriów przyznanych Polsce w wyniku trzech Powstań Śląskich. Górny Śląsk stał się podstawą rozwoju gospodarczego odrodzonego państwa.

100 lat temu, 17 czerwca 1922 r., działalność rozpoczęła Policja Województwa Śląskiego, formacja bezpieczeństwa zależna wyłącznie od władz samorządu śląskiego. Śląscy policjanci nie tylko strzegli bezpieczeństwa, lecz również zwalczali niemiecką dywersję i bili się we wrześniu 1939 r.

100 lat temu, 6 kwietnia 1922 r., Sejm Ustawodawczy przyjął ustawę o włączeniu Wileńszczyzny do Polski. Był to ostatni epizod kształtowania się wschodniej granicy II RP oraz jedna z przyczyn trwającego do końca międzywojnia konfliktu polsko-litewskiego.

95 lat temu, 26 lutego 1927 r., Ministerstwo Spraw Wewnętrznych RP wydało okólnik ogłaszający zmodyfikowaną wersję „Mazurka Dąbrowskiego” – popularnej pieśni patriotycznej powstałej w 1797 r. we Włoszech – oficjalnym hymnem Polski. Wybór tego utworu nie był jednak oczywisty. O miano hymnu „konkurowały” z nim m.in. „Boże, coś Polskę” i „Rota”.

105 lat temu, 5 listopada 1916 r., ogłoszono odezwę władców Państw Centralnych, która zapowiadała odbudowę państwa polskiego. Pełen ogólników akt 5 listopada został sceptycznie przyjęty przez polską opinię publiczną, ale stanowił jeden z przełomów w procesie odzyskiwania niepodległości.

Na takich cmentarzach jak Łyczakowski czy Na Rossie odnajdziemy wiele elementów wspólnej historii narodów zamieszkujących dawną Rzeczpospolitą – mówi PAP Dorota Janiszewska-Jakubiak, dyrektorka Narodowego Instytutu Polskiego Dziedzictwa Kulturowego za Granicą POLONIKA.

Prawie 1 mln 900 tys. zł zostanie przekazanych na realizację 16 zwycięskich projektów w ramach Programu Wieloletniego „Niepodległa” na rok 2021, skierowanego do instytucji podległych i współprowadzonych przez ministra kultury, dziedzictwa narodowego i sportu – poinformowało MKDNiS.

110 lat temu, 23 kwietnia 1910 r., z inicjatywy m.in. Józefa Piłsudskiego powołano Związek Strzelecki. Stanowiący w rzeczywistości organ przysposobienia wojskowego, został oficjalnie zarejestrowany przez władze austriackie jako organizacja paramilitarna o celach społeczno-wychowawczych.

100 lat temu, 21 kwietnia 1920 r., Rzeczpospolita Polska i Ukraińska Republika Ludowa zawarły umowę polityczną określającą wspólną granicę obu państw oraz zasady przyszłej współpracy (znaną także jako pakt Piłsudski-Petlura). Z polskiego punktu widzenia była to szansa na budowę federacji państw tej części kontynentu, dla Ukraińców – szansa wywalczenia niepodległości.

Paderewski potrafił wpływać na kształtowanie się konkretnej polityki amerykańskiej wobec sprawy polskiej, grając na liberalnych nutach tak ważnych dla Woodrowa Wilsona – zaznaczył dr Sławomir Dębski, historyk, dyrektor Polskiego Instytutu Spraw Międzynarodowych, podczas dyskusji panelowej on-line dotyczącej polskiej dyplomacji w czasie walki o niepodległość.