Wywiady

Powszechność nauczania była osiągnięciem państwa polskiego – mówi PAP prof. Barbara Wagner, historyk z UW. Pierwsze dziesięciolecie niepodległego państwa zostało skutecznie wykorzystane na edukację – dodaje.

„Artyści swoją sztuką próbowali przedstawić czas, w którym powstawała niepodległa Polska” – mówi PAP p.o. dyrektora Muzeum Narodowego w Warszawie Piotr Rypson, kurator wystawy „Krzycząc: Polska! Niepodległa 1918”.

Odbudowa Pałacu Saskiego to symboliczny powrót i rekonstrukcja tożsamości kulturowej – mówi PAP Maria Wardzyńska, archeolog ze Stowarzyszenia Saski 2018.

Akt z 7 października to deklaracja woli tworząca pewną rzeczywistość prawną i sygnalizująca ambicje Polaków – mówi PAP prof. Przemysław Waingertner, historyk z Uniwersytetu Łódzkiego. 100 lat temu, 7 października 1918 r., Rada Regencyjna ogłosiła odezwę „Do Narodu Polskiego”, w której proklamowała niepodległość Polski i rozwiązywała Radę Stanu.

To dla nas rok wyjątkowy. Trudno go sobie wyobrazić bez czegoś spektakularnego, zupełnie innego od tego, co TVP Historia dotąd prezentowała – mówi PAP Piotr Legutko, dyrektor TVP Historia.

W polskiej kulturze i naszym języku zakodowane jest przekonanie, że posiadanie suwerennego państwa nie jest oczywistością, nie jest dane raz na zawsze – mówi PAP prof. Piotr Tadeusz Kwiatkowski, autor książki „Odzyskanie niepodległości w polskiej pamięci zbiorowej”.

Był wielkim patriotą, zawołanym i uznanym wojskowym. Nie był jednak politykiem, strategiem politycznym. Ale miał swoje poglądy, które były bliskie ideom obozu narodowego – mówi PAP prof. Przemysław Waingertner, historyk z Uniwersytetu Łódzkiego. 145 lat temu, 13 sierpnia 1873 r., w Jurczycach koło Krakowa urodził się Józef Haller.

Większość nauczycieli czuje, że w naszym kraju historia nie jest zwykłym przedmiotem szkolnym, że w społeczeństwie jest większe niż w innych krajach uwrażliwienie na sprawy przeszłości – mówi PAP prof. Jolanta Choińska-Mika, historyk, prorektor ds. studentów i jakości kształcenia Uniwersytetu Warszawskiego.

Józef Piłsudski w pewien sposób rozwiązał sobie ręce – stał się samotnikiem z Sulejówka, legendą, nadal pierwszym marszałkiem Polski, ale niepełniącym żadnych funkcji państwowych – mówi PAP prof. Przemysław Waingertner. 95 lat temu, 3 lipca 1923 r., Piłsudski wycofał się z życia politycznego.

100 lat temu, 3 czerwca 1918 r., w Wersalu pod Paryżem premierzy Francji, Wielkiej Brytanii i Włoch ogłosili deklarację dotyczącą powstania „zjednoczonego i niepodległego państwa polskiego z wolnym dostępem do morza”. – To nie był gest symboliczny. To było zobowiązanie polityczne uzupełniające niejako wcześniejszą deklarację Woodrowa Wilsona – mówi dr hab. Piotr Szlanta z Instytutu Historycznego UW.